Blisko 90% Polaków uważa, że zmiana klimatu, będąca zagrożeniem dla przyszłości planety, spowodowana jest działalnością człowieka. Jednak tylko 26% z nas deklaruje chęć ograniczenia spożycia mięsa i produktów nabiałowych na rzecz produktów roślinnych. Takie działanie mogłoby przynieść ogromne korzyści dla środowiska*. Okazuje się, że Polacy nie łączą problemów klimatycznych z wyborami dokonywanymi podczas zakupów. Dlatego edukację w tym aspekcie warto rozpocząć już od najmłodszych lat. Musimy działać dziś, by nauczyć nasze dzieci dbania o Ziemię.
Dieta roślinna lepsza dla planety
Obecny kryzys klimatyczny wywołany jest nadmierną eksploatacją środowiska naturalnego. Powoduje ogromne i realne zagrożenie dla bezpieczeństwa żywnościowego, dostępności wody i bioróżnorodności na całym świecie.
70% słodkiej wody i 50% światowej powierzchni ziemi nadającej się do zamieszkania (wolnej od lodu i pustyni) jest wykorzystywane w rolnictwie. Według Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) za jedną trzecią globalnej emisji gazów cieplarnianych odpowiada obecny system żywnościowy, przy czym połowa z nich wiąże się z hodowlą zwierząt. Różne badania naukowe oraz eksperci od lat udowadniają, że dieta roślinna jest lepsza dla planety, a ograniczenie globalnego ocieplenia nie będzie możliwe, jeśli utrzymają się obecne zachowania związane z konsumpcją żywności, nawet przy całkowitym wstrzymaniu emisji z paliw kopalnych.
Mała wielka zmiana – każde działanie ma znaczenie
Z kryzysem klimatycznym możemy zacząć walczyć już dziś za pomocą…widelca. Do wyprodukowania kotleta z mięsa potrzebujemy 22 razy więcej ziemi i 4 razy więcej wody niż w przypadku kotleta ze strączków. Dodatkowo produkujemy przy tym 60 razy więcej CO2,czyli tyle, ile emituje samochód jadąc z Rzymu do Warszawy. Dlatego przygotowując roślinne posiłki możemy zmniejszyć negatywny wpływ na środowisko. Każde tego typu działanie ma sens. Mała zmiana dla nas może oznaczać globalnie dużą zmianę.
– mówi Joanna Lotkowska z ProVeg Polska, organizacji zajmującej się budowaniem świadomości żywieniowej, partner merytoryczny programu edukacyjnego PrzyGOTUJMY Lepszy Świat –
Zmiana na talerzu
Co możemy zrobić, by choć trochę zminimalizować niekorzystny wpływ diety na środowisko? Starajmy się małymi krokami zamieniać żywność pochodzenia zwierzęcego na roślinną, w oparciu o zasady kompozycji talerza zdrowego żywienia. Zarówno Światowa Organizacja Zdrowia, jak i Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – PIB zalecają, by warzywa i owoce, możliwie jak najmniej przetworzone, stanowiły podstawę zdrowej i zbilansowanej diety. Według wytycznych różnych organizacji w każdym posiłku jedna czwarta talerza powinna być wypełniona produktami pełnoziarnistymi, a ostatnia część produktami białkowymi, najlepiej roślinami strączkowymi, takimi jak groch, fasola, ciecierzyca czy soczewica. Ważnym dodatkiem do dania są – stosowane z umiarem, oleje roślinne, np. oliwa z oliwek lub olej rzepakowy. We wspomnianym wzorcu podkreślono także wartość picia wody oraz aktywności fizycznej.
Akcja edukacja
Na świecie rośnie pokolenie coraz bardziej świadomych ekologicznie obywateli, dla których dbanie o planetę, to nie tylko sortowanie śmieci czy nieużywanie reklamówek foliowych w sklepie. Ogromną rolę odgrywa tu edukacja w zakresie ochrony środowiska. Dlatego warto zacząć ją już od najmłodszych lat, bo to właśnie dzieci mogą dokonać zmiany, która przyniesie pozytywne skutki w przyszłości. Jak ją prowadzić, by była efektywna?
Pokazujmy najmłodszym, że wprowadzając małe zmiany, możemy dokonać wielkich rzeczy. Nie opierajmy nauki dbania o planetę o katastroficzne wizje. Wręcz przeciwnie, niech nasze działania napawają optymizmem i dają nadzieję. Prowadząc kampanię edukacyjną PrzyGOTUJMY Lepszy Świat widzimy, że taka forma komunikacji z dziećmi spotyka się z bardzo pozytywnym odbiorem – zarówno dzieci jak i rodziców i nauczycieli. W tym programie skierowanym do uczniów klas 1-3 pokazujemy, jak codzienne wybory żywieniowe wpływają na zdrowie nie tylko ich samych, ale też planety. Zachęcamy dzieci, by same spróbowały.
– mówi Joanna Lotkowska z ProVeg
Efekty tych działań są spektakularne, o czym świadczą wyniki pierwszej edycji programu. 43 tys. uczniów z ponad 1000 szkół z całej Polski zamieniło blisko 85 tys. tradycyjnych posiłków na dania roślinne, dzięki czemu udało im się wyprodukować o około 677 tys. mniej kg CO₂. To tyle ile wyemituje samochód okrążając Ziemię aż 2 razy! Dzieci zużyły też o około 83 mln mniej litrów wody, która starczy dla 100 osób na codzienny, 10-minutowy prysznic przez 30 lat!
