Według „Global Nutrition Report 2021” produkcja żywności jest odpowiedzialna za ponad jedną trzecią emisji gazów cieplarnianych na świecie, a niewłaściwa dieta powoduje 20-25% wszystkich zgonów u osób dorosłych[1]. Dlatego powstają takie kampanie jak „Dieta przyjazna planecie” – wspólna inicjatywa Lidl Polska i WWF Polska, której celem jest edukowanie dzieci na temat zdrowego odżywiania.
Nasze codzienne decyzje – w tym żywieniowe – mają realny wpływ na kondycję planety. Szczególne znaczenie ma pochodzenie żywności oraz sposób, w jaki jest wytwarzana. Im więcej wiemy o tym, co spożywamy, tym lepsze decyzje podejmujemy. Według „Global Nutrition Report 2021” produkcja żywności generuje ponad 1/3 emisji gazów cieplarnianych na świecie i przyczynia się do zużycia ogromnych ilości zasobów, w tym: gruntów, wody oraz nawozów zawierających azot i fosfor. Podobne wnioski wyciąga WWF Polska w raporcie „Bending the curve: the restorative power of planet-based diet” (2020)[2]. Wynika z niego, że globalny system żywieniowy jest odpowiedzialny za 27% emisji gazów cieplarnianych.
Dieta uboga w owoce, warzywa, rośliny strączkowe, orzechy, nasiona i produkty pełnoziarniste może przyczyniać się do rozwoju groźnych chorób. Aż 20-25% wszystkich zgonów u dorosłych ma związek z niewłaściwą dietą. Jednocześnie nasza dieta i system żywieniowy są głównymi czynnikami powodującymi zanieczyszczenie środowiska i zapotrzebowanie na zasoby[3]. Konsekwencje tych działań są zatrważające: według raportu WWF „Living Planet Report 2022”, w ciągu blisko 50 lat (od 1970 do 2018 roku) populacja dzikich gatunków zwierząt, w tym: ssaków, ptaków, gadów, płazów i ryb, spadła o 69 proc.[4]! To zaś wskazuje, że zostało nam jedynie 31% żyjącej planety!
Rozwiązaniem problemów może okazać się sposób żywienia i gospodarowania żywnością opracowany przez naukowców z Komisji EAT-Lancet. Jest to tzw. Dieta planetarna (The Planetary Health Diet), oparta głównie na produktach roślinnych i tych o niskim śladzie węglowym. Wpływa nie tylko korzystnie na zdrowie ludzi, ale ma też szansę ograniczyć emisyjność i ocalić kolejne gatunki przed wyginięciem.
Jak będziemy jeść w przyszłości?
Warto edukować nawet najmłodsze dzieci na temat właściwego sposobu odżywiania
i podejmowania świadomych wyborów konsumenckich. Z tego założenia wyszły Fundacja WWF Polska oraz sieć Lidl Polska, które po kampanii edukacyjnej „Zmień dietę, by chronić planetę”, ponownie połączyły siły, aby stworzyć program edukacyjny dla szkół podstawowych „Dieta przyjazna planecie”. W ramach inicjatywy zaproszono nauczycieli do odkrywania wraz z uczniami niezwykłych powiązań między różnorodnością biologiczną, klimatem a żywnością. Częścią kampanii było także przekazanie kluczowych informacji nt. założeń diety szkolnym intendentom, a także innym osobom zaangażowanym w żywienie uczniów.
– Badania pokazują, że potrzebujemy bardziej zrównoważonej produkcji i konsumpcji, zwłaszcza żywności. Rozwiązaniem jest dieta planetarna, którą poprzez program „Dieta przyjazna planecie” wspólnie z Fundacją WWF Polska staramy się promować wśród najmłodszych i klientów Lidl Polska. Odpowiedzialność za środowisko spoczywa na barkach zarówno przedsiębiorstw, jak i każdego z nas – musimy działać razem i musimy działać mądrze – mówi Aleksandra Robaszkiewicz, Head of Corporate Communications and CSR Lidl Polska.
W roku szkolnym 2022/2023 odbyła się I edycja programu „Dieta przyjazna planecie”. W tym czasie:
- przeprowadzono szkolenia i konsultacje online dla nauczycielek, nauczycieli oraz osób zaangażowanych w żywienie uczniów i uczennic,
- zrealizowano zajęcia edukacyjne w klasach na temat diety planetarnej (przyjaznej planecie),
- przygotowano dwie nowe publikacje edukacyjne z poradami: jak wprowadzać do menu stołówek szkolnych lokalne, sezonowe owoce i warzywa oraz jak zrealizować szkolne wydarzenie edukacyjne zachęcające uczniów do jedzenia warzyw i owoców.
Program w liczbach:
- do programu przystąpiły szkoły ze wszystkich województw w Polsce,
- 170 nauczycieli i nauczycielek zrealizowało zajęcia edukacyjne w swoich klasach,
- ponad 6 000 uczniów i uczennic wzięło udział w spotkaniach edukacyjnych,
- przekazano materiały szkoleniowe 129 intendentkom i innym osobom zaangażowanym w żywienie uczniów i uczennic.
Dowiedz się więcej o założeniach diety planetarnej i programie edukacyjnym „Dieta przyjazna planecie”, odwiedzając strony wwf.pl lub kuchnialidla.pl.
[1] Global Nutrition Report 2021 (str. 37) https://globalnutritionreport.org/documents/851/2021_Global_Nutrition_Report_aUfTRv0.pdf [2] Bending the curve: the restorative power of planet-based diet (str. 11) https://files.worldwildlife.org/wwfcmsprod/files/Publication/file/7b5iok5vqz_Bending_the_Curve__The_Restorative_Power_of_Planet_Based_Diets_FULL_REPORT_FINAL.pdf.pdf [3] Global Nutrition Report 2021 (j.w.) [4] Living Planet Report 2022 (str. 34) https://wwfint.awsassets.panda.org/downloads/embargo_13_10_2022_lpr_2022_full_report_single_page_1.pdf
